Waterfort
Waterfort is een educatief project voor scholen waarin het thema water in al zijn facetten aan bod komt en dat wordt uitgevoerd op en rond Lunet aan de Snel. Dit verdedigingswerk, een onderdeel van de Nieuwe Hollandse Waterlinie, is gelegen op het Eiland van Schalkwijk. Het gebied dankt zijn naam aan het feit dat het is omsloten door Lek, Amsterdam-Rijnkanaal en Lekkanaal.
Waterwerken
Waterfort geeft leerlingen inzicht in allerlei vormen van waterbeheersing en watergebruik, waarbij het Eiland van Schalkwijk als voorbeeld dient. Het fort ligt in een waterrijk gebied, te midden van waterwerken en instanties die in de watersector werkzaam zijn.
In de buurt van het fort zijn bijvoorbeeld te vinden:
- Stuw bij Hagestein
- Waterwingebied in Tull en ‘t Waal
- Hoogheemraadschap de Stichtse Rijnlanden
- Beatrixsluizen en Plofsluis bij Nieuwegein
- Onderzoeksinstituut KWR in Nieuwegein
- Waterzuiveringsinstallatie in Houten.
Belang van kennis en educatie
Nederland speelt een leidende rol in de wereld als het gaat om watermanagement. De Deltawerken en onze dijken genieten internationale faam. “Bring in the Dutch”, wordt in het buitenland geroepen als men een probleem met water heeft. Door dit grote succes en de toenemende problematiek rondom klimaatverandering, waterveiligheid en waterbeschikbaarheid, heeft de Nederlandse watersector veel behoefte aan meer specialisten.
Waterfort biedt scholen de mogelijkheid om hun leerlingen een programma over water te laten volgen. Het unieke karakter van het project bestaat uit een sterke nadruk op educatie en wetenschap. In eerste instantie doen wij dit voor scholieren uit het voortgezet onderwijs. In de tweede fase komen kinderen uit het primair onderwijs aan bod. Wij willen van het lesprogramma een actieve en interactieve beleving maken. De jongeren leren niet alleen door lezen en luisteren, maar vooral door experimenteren en spelen.
De volgende onderwerpen komen op het Waterfort aan bod:
Water in Nederland
De grote cyclus: uitleg over de werking van stuwen, sluizen en dijken in het landelijk watersysteem, waterafvoer, gevolgen van klimaatverandering en ruimte-voor-de-rivier -maatregelen.
Water in de polder
Waterhuishouding in een polder: functie van gemalen, stuwen, overlaten en inlaten, peilregulering, waterkwaliteit en berging.
Water in huis
De kleine cyclus: uitleg over (drink)waterdistributie, drinkwaterwinning en afvalwaterzuivering.
Water en natuurkunde
Natuurkundige wetten en werking van pompen en overlaten en de gevolgen van waterdruk, stroming en golven op de stabiliteit van dijken, rivierbeddingen en constructies.
Water en voedsel
Gebruik van water in land- en tuinbouw en methoden van irrigatie.
Water en natuur
De invloed van water bij de wisselwerking tussen plant en dier en hun leefomgeving. (Ecologisch systeem)
Water en geschiedenis
Grote overstromingen in Nederland door de eeuwen heen en vroegere maatregelen ten behoeve van waterbeheersing.
Water en duurzaamheid
Duurzaamheid wordt een rode draad op het Waterfort, niet alleen als het gaat om water, maar eveneens wanneer het voedsel of energie betreft. Dit gaat ook doorklinken in het lesprogramma.
Watervoetafdruk
De hoeveelheid water die nodig is om een flesje water te maken kan wel 7 keer de hoeveelheid water in het flesje zijn.
Excursies
We gaan vanaf Lunet aan de Snel met scholieren op excursie naar waterwerken in de omgeving om de wetenswaardigheden over water op locatie uit te leggen. De stuw van Hagestein en de Beatrixsluizen bezoeken we via de Lek of over de weg. Inlaten en gemalen in de polder bekijken we tijdens een kanoroute of een wandeling. En een fietstocht langs het waterwingebied in Tull en ‘t Waal en via de plofsluis naar de waterzuivering in Houten behoort ook tot de mogelijkheden. Tijdens de excursies wordt het educatieve programma verbonden aan plattelandsbeleving op het Eiland van Schalkwijk. Scholieren uit de stad komen zo letterlijk in aanraking met het platteland, zijn buiten bezig en worden bewust gemaakt van allerlei aspecten van water, natuur en landbouw.
Praktijkruimtes en ‘waterspeeltuin’
In het kazernegebouw van Lunet aan de Snel zijn twee gedeeltes gereserveerd voor de educatieve programma’s van Waterfort. Deze gebruiken we als expositie- en praktijkruimte. Buiten op het kazerneterrein is een 'speeltuin' aangelegd, waar volop met water kan worden geëxperimenteerd. Op dit terrein is ook een groot waterbassin (ca. 2 bij 40 meter) geplaatst, waarin golven op te wekken zijn. Incidenteel maken we in de kazerne en op het voorterrein uitstapjes naar gerelateerde onderwerpen; denk hierbij bijvoorbeeld aan een expositie over het thema ‘Water en Kunst’.
LEADER
De stichting krijgt voor project Waterfort financiële ondersteuning via het Europese programma LEADER. Europees Landbouwfonds voor plattelandsontwikkeling: Europa investeert in zijn platteland.
Lees meer.